Laat jongens en meisjes mens zijn

Laat jongens en meisjes mensen zijn!

Deze tekst van Jens van Tricht (directeur Emancipator) en Hanneke Felten (onderzoeker en projectleider Movisie) verscheen op 1 augustus als opiniestuk in Trouw.

SIRE lanceerde vorige week de campagne ‘Laat jij jouw jongen genoeg jongen zijn?’. De boodschap is dat jongens stoer en druk moeten kunnen doen. En opvoeders moeten daar veel ruimte voor bieden. De kans is groot dat de campagne het omgekeerde effect heeft: jongens krijgen door de campagne mogelijk minder ruimte om zichzelf te zijn. En dat ook meisjes graag buiten ravotten raakt buiten beeld.

Stel je eens deze campagne  voor: ‘Laat jij jouw meisje genoeg meisje zijn?’ In het filmpje zie je meisjes ‘tutten’ met poppen en make-up’. Rustig zitten ze te punniken, te haken en te breien. Als klap op de vuurpijl kan ieder meisje een zacht zoemend stofzuigertje winnen om haar vrouwelijkheid alle ruimte te geven! Doel van de campagne is dat alle Nederlandse opvoeders zich gaan afvragen of ze meisjes wel genoeg stimuleren om zich als een écht meisje te ontplooien.

Onvoorstelbaar natuurlijk zo’n campagne. Want zo draaien we honderd jaar vrouwenemancipatie terug. Meisjes brengen we terug naar de poppenhoek, daarna naar de huishoudschool, en dan zetten we ze achter het aanrecht. Mede dankzij die vrouwenemancipatie is er tegenwoordig ruimte voor jongens en mannen om zich te bevrijden van het keurslijf van mannelijkheid. In plaats van jongens te pushen om een ‘échte jongen’ te zijn moeten we ophouden met invullen wat het voor jongens betekent om zichzelf te zijn.

Onze organisaties zijn er twee van velen die door lokale, nationale en zelfs internationale overheden betaald worden om emancipatie te bevorderen en gender-stereotiepen tegen te gaan. De meer dan 20 organisaties die dit stuk mede onderschrijven ervaren de SIRE campagne als flinke stap achteruit.

Heeft SIRE heeft dan geen gelijk dat veel jongens graag willen stoeien en ‘rouwdouwen’? Inderdaad. Maar elke voetballiefhebber ervaart deze zomer bij het EK vrouwenvoetbal dat ook veel vrouwen behoefte hebben aan beweging en ‘ruw’ spel. Daarvoor moet ruimte zijn, voor jongens én voor meisjes en iedereen daar tussenin.

Dinsdag constateerde psycholoog en professor Cordelia Fine in Trouw dat de verschillen tussen jongens en meisjes veel kleiner zijn dan vaak wordt gedacht. Stapels wetenschappelijke studies tonen aan dat wanneer je meisjes en jongens seksestereotype beelden biedt, zij zich zo gaan gedragen. Als deze stereotypen niet worden gehanteerd, lijkt het gedrag en de prestaties van jongens en meisjes veel meer op elkaar. De SIRE-campagne moedigt sekse stereotiep gedrag aan en daardoor krijgen jongens nóg minder ruimte om zichzelf te zijn.

In de 21ste eeuw speelt juist een heel ander probleem dan wat SIRE wil aanpakken. Jongens krijgen voortdurend te horen dat het zo belangrijk is dat ze wel écht mannelijk zijn, dat ze een echte man worden. Dankzij scheldwoorden als ‘homo’ en ‘mietje’ krijgen jongens het elke dag ingepeperd hoe ze zich wel en vooral ook niet horen te gedragen. Jongens die niet aan de norm van ‘stoer’ en ‘mannelijk’ voldoen worden vaker gepest, zo blijkt uit onderzoek van onder meer Gabriel van Beusekom. Gedraagt een jongen zich ‘vrouwelijk’, dan wordt dit keihard afgestraft door zijn leeftijdsgenoten en soms ook nog eens door volwassenen. De boodschap aan jongens is dus: doe vooral niet wat vrouwen doen. Als vrouwen voor anderen zorgen, doe dat dan niet. Als meisjes hun best doen op school, dan doe jij dat dus niet!

Wanneer we het welzijn en de schoolprestaties van jongens willen verbeteren moeten we ons gaan baseren op wetenschappelijke feiten in plaats van op hardnekkige mythes over mannen en vrouwen. De campagne van SIRE is een klassiek voorbeeld van hoe het niet moet.

Mede namens door diverse maatschappelijke organisaties en experts over gender en mannelijkheid.

Organisaties

Art.1 Midden Nederland – voor gelijke behandeling, tegen discriminatie

Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis

Clara Wichmann Instituut

COC Nederland

Consultancy Virma Durinck-Lourens, inclusief leiderschap ontwikkeling/diversiteit

Doetank PEER, no-nonsense happy activism

DonaDaria, samenwerken en participeren

Dutch gender platform WO=MEN

EduDivers, kenniscentrum voor onderwijs en seksuele diversiteit

Nederlandse Vrouwen Raad

Walter White, happy activist

Ouders Online

PEP Den Haag

Plan Nederland

Rutgers, kenniscentrum seksualiteit

Sardes

Stichting Maruf, international platform for queer Muslims

Stichting NNID, Nederlands Netwerk Intersekse/DSD

Kevin Mitchell, samenwerken en participeren

The Hang-Out 010

The Hang-Out 070

Tumba kenniscentrum discriminatie en diversiteit

UN Women Nationaal Comité Nederland

VHTO – Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek

WOMEN Inc.

Experts

Dylan van Rijsbergen, auteur van ‘Het onbehagen van de man’

Hans Faddegon, auteur van ‘Man schiet op, anders draaien de rollen om’

Jop de Vrieze, wetenschapsjournalist en auteur van ‘De Karakterman’

Maxim Februari, publicist en auteur van ‘De maakbare man’

Mounir Samuel, auteur van ‘Liefde is een Rebelse vogel’, politicoloog en journalist

Nico van Oosten, auteur van ‘Seksespecifieke hulpverlening voor maatschappelijk werkers’

Rikkert van Huisstede, dichter en zanger, theaterconcert ‘Zou jij het zijn’

Een deel van de genoemde organisaties is verenigd in de Alliantie Genderdiversiteit. Deze zet zich in voor meer bekendheid over de diversiteit van gender. De Alliantie bestaat uit de organisaties Movisie, Atria, COC, Doetank PEER, Emancipator, Nederland Netwerk Intersekse/DSD, Nederlands Jeugd Instituut, Rutgers, School & Veiligheid, Transgender Netwerk Nederland en Universiteit van Amsterdam Pedagogiek.