Blog 17. Tim de Jong: Niet wegkijken maar luisteren

Meisjes, maar ook jongens, worden seksueel misbruikt.
Gewoon in hun eigen huis, op hun kamer. Of op de camping.

‘Hij trok aan mijn haren, het deed pijn’, vertelt de kleuter. En: ‘hij ging op mij liggen en bewegen’.
Bij een foto barst ze in hevig huilen uit. Ze wil nooit meer terug naar die man.
Gelukkig bestaat er therapie voor getraumatiseerde kinderen. Innerlijke gedachten kunnen worden omgebogen: ‘Het was nooit jouw schuld’. ‘Hij heeft het gedaan, hij moet naar de gevangenis’. ‘Iedereen is boos om wat hij jou heeft aangedaan’. ‘Je zal heel bang zijn geweest want je was nog zo klein.’ En de belangrijkste: ‘Wij houden van je en zullen je altijd helpen’. Er is hoop voor het kind. Al zal de dader nooit gepakt worden. Die is gevlucht naar het buitenland.

Je bent 13 en met je ouders op vakantie. Hij verkracht je niet één keer, maar de volgende dag weer. Een oudere jongen die sadistische spelletjes speelt. Niemand die het merkt. Niemand die oplet wat er gebeurt tussen tieners op een camping. En jij houdt je mond, gaat helemaal op slot.
Je leven wordt nooit meer normaal. Je trouwt, raakt depressief, je huwelijk strandt. Zelf begrijp je niet wat er aan de hand is. In de psychiatrie krijg je keer op keer verkeerde diagnoses. Medicijnen. Het helpt allemaal niet. Tot een toevallige ontmoeting een trigger blijkt. Een seksueel vrijgevochten vrouw die bij jou iets aanboort. En ineens wordt alles duidelijk, alsof het licht aan gaat.
Een paar jaar later sta je voor een volle zaal met traumatherapeuten. Eindelijk de juiste hulp gekregen, jezelf kunnen ontwikkelen, de effecten van het trauma kunnen begrijpen.
De zaal is muisstil, het verhaal is schokkend maar ook indrukwekkend omdat het gaat over overleving en herstel. Goed verwoord, helder over waar het allemaal foutging, ook in de hulpverlening.
De vrouw heeft haar kracht hervonden. Met adequate hulp, gehoord en gezien worden, een nieuwe liefde waarmee seksualiteit eindelijk ontdekt kan worden. Van zo’n verhaal kunnen we allemaal leren.

Laten we dat doen: luisteren naar deze verhalen, over misbruik dat om ons heen gebeurt. Als het licht uit is, als we even niet opletten. Op de camping of bij de buren. Of in onze eigen familie.
Het lijkt soms of dit soort geweld ‘gewoon’ wordt gevonden. Minder belangrijk dan MeToo of seksisme in de media. Omdat het er nu eenmaal is? Omdat we er niets aan kunnen doen?
Dat is niet waar. We doen allemaal te weinig. Aan het voorkomen van geweld, en aan hulp voor hen die het meemaakten. Zij hebben jouw en mijn support duizendmaal nodig.

Mannen: ga om het kind heen staan, biedt bescherming, durf te vragen, te luisteren, erkenning te geven, durf daders aan te pakken, vertel het kind dat het geen schuld draagt, geef het kind nieuw vertrouwen, toon een ander soort man-zijn, laat het kind haar eigen kracht ervaren en bewonder die kracht. Zie vrouwen niet als slachtoffer maar als sterke overlever, luister naar hun verhaal. Praat met andere mannen en jongens over seksualiteit, over hoe het wel moet, over respect, over gelijkwaardigheid.