Afstudeerders 2020 | Bobette van Rijswijk: Eerste Hulp bij Billenkoek

Bobette van Rijswijk deed haar afstudeeronderzoek bij Emancipator en schreef een blog over haar ervaringen

Het afgelopen jaar heb ik me, in samenwerking met Emancipator, met veel passie gericht op een ontwerpgericht onderzoek over seksueel grensoverschrijdend gedrag op festivals. De focus voor de ontwerpoplossing lag op de bewustwording van de festivalbezoeker omtrent het (h)erkennen van seksuele grenzen.

Ongevraagd een tik op je bil krijgen tijdens het uitgaan of op een festival lijkt er ook tegenwoordig namelijk nog bij te horen. Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt veel voor op ontmoetingsplaatsen waar alcohol en flirten een grote rol speelt, waardoor grenzen makkelijk lijken te vervagen. De grens ligt voor iedereen ergens anders en is dus niet altijd specifiek aan te duiden. Uit mijn onderzoek blijkt dat het vaak onbewust gebeurt en het daarom belangrijk is om hierover het gesprek aan te gaan.

Om bewustwording te creëren rondom het (h)erkennen van seksuele grenzen heb ik ‘Eerste hulp bij Billenkoek’ ontworpen. ‘Eerste hulp bij Billenkoek’ is een campagne waarbij vrijwilligers op een ludieke en laagdrempelige manier seksueel grensoverschrijdend gedrag op festivals bespreekbaar maken. Het idee is dat de vrijwilligers vooraf een training krijgen van Emancipator, waarin zij leren hoe ze het gesprek aan kunnen gaan. In de praktijk zullen zij dit gaan doen door Billenkoekjes uit te delen met daarbij de vraag: ‘Mag ik jou Billenkoek geven?’. Bij ieder koekje zit een vraag of stelling over seksueel grensoverschrijdend gedrag waarover zij het gesprek aangaan. Heb je als festivalbezoeker het gesprek aan durven gaan? Dan krijg je een Billenkoeksticker die kenbaar maakt dat je bewust bezig bent met de seksuele grenzen van jezelf en of die van een ander.

De ludieke touch in het concept is om jongens en mannen te betrekken bij de preventie van seksueel geweld. In veel gevallen van seksueel geweld is de pleger hiervan man. Dit komt omdat jongens en mannen meer risico lopen om pleger te worden door de stereotyperende gendernormen en rollen (‘boys will be boys’, mannen moeten stoer zijn en mannen hebben de macht) die onze samenleving helaas nog steeds kent. Om potentieel plegerschap te voorkomen is het belangrijk dat de campagne ook aanslaat bij jongens en mannen. Humor speelt hierin een belangrijke rol en dat uit zich in de Billenkoekjes en de interactie eromheen.

Het belangrijkste inzicht dat ik heb opgedaan tijdens mijn onderzoek is dat het doorbreken van stereotyperende gendernormen en rollen cruciaal is voor het verminderen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wat vaak nog mist is een positieve benadering om bewustwording te creëren. Tevens zijn de Billenkoekjes in allerlei vormen, maten, kleuren en sekse. De koekjes refereren dan ook naar de mens als individu en de diversiteit die er is onderling, vooral onderling bij vrouwen en bij mannen onderling. Ieder mens is uniek en moet gelijkwaardig behandeld en gerespecteerd worden ondanks genderexpressie, sekse, seksuele oriëntatie, achtergrond of genderidentiteit. Deze factoren mogen nooit een reden zijn om ongewenst aangeraakt te worden en seksueel grensoverschrijdend gedrag te ervaren. Daarnaast zijn de vragen en stellingen gericht op zowel de pleger, het slachtoffer en de omstander, want hoe je het went of keert, iedereen kan een rol spelen in de preventie van seksueel geweld en bijdragen in het creëren van een veilige publieke ruimte.

Durf jij het gesprek aan te gaan?

 

E: bobettevanrijswijk@hotmail.com

Instagram: eerste_hulp_bij_billenkoek