Geweld tegen vrouwen is een groot probleem…

#MeToo heeft voor eens en voor altijd duidelijk gemaakt hoe immens groot het probleem van (seksueel) geweld tegen vrouwen is, én hoe belangrijk het is dat jongens en mannen deel worden van de oplossing. Geweld tegen vrouwen is geen ver-van-je-bedshow. De harde realiteit is dat geweld tegen vrouwen in Nederland veel voorkomt, in alle klassen, standen en omgevingen. Vijfenveertig procent van de volwassen Nederlandse vrouwen heeft sinds haar vijftiende te maken gehad met fysiek of seksueel geweld, tien procent heeft een verkrachting meegemaakt. In negentig procent van de gevallen is de dader een man, meestal een bekende van het slachtoffer.

…en mannen zijn deel van de oplossing

Geweld tegen vrouwen is dus een enorm probleem, dat niet zonder mannen kan worden opgelost. Om geweld tegen vrouwen uit te bannen moeten mannen ervan overtuigd raken dat geweld tegen vrouwen echt niet kan. Gelukkig zijn de meeste mannen geen geweldpleger, maar helaas doen te veel mannen er het zwijgen toe wanneer het over geweld tegen vrouwen gaat. Veel mannen weten niet hoe vaak geweld tegen vrouwen voorkomt, of willen het niet geloven. Daardoor wordt het probleem vaak gebagatelliseerd en wordt ervan weggekeken. Maar het komt overal voor.
Mannen kunnen deel worden van de oplossing wanneer ze zich hiervan bewust worden, als ze zich uitspreken over hun eigen handelen en als zij met andere mannen in gesprek durven te gaan. Ook op de moeilijkste momenten, als ze getuige zijn van seksuele intimidatie, geweld of een eerste aanzet daartoe. Uitgangspunt van de White Ribbon Campagne is de overtuiging dat geweld nooit een optie mag zijn voor het beslechten van conflicten, frustraties, machtsvragen en andere vormen van onenigheid tussen mensen. Dat geldt des te meer tussen mannen en vrouwen, omdat de verhouding tussen mannen en vrouwen per definitie ongelijk is.

White Ribbon is een internationale beweging…

White Ribbon is al vijfentwintig jaar een internationale beweging die erop gericht is om mannen bewust te maken van (de omvang van) het probleem en de manier waarop zij kunnen bijdragen aan de oplossing. White Ribbon is in 1991 gestart in Canada, als reactie op de moordpartij op veertien vrouwen aan een universiteit in Montreal in 1989, door een man voor wie vrouwenhaat en antifeminisme expliciete motieven waren. Sindsdien zijn wereldwijd in meer dan zestig landen succesvolle White Ribbon Campagnes georganiseerd, gericht op het onderwijzen van mannen en jongens over de rol die zij kunnen spelen bij het stoppen van geweld tegen vrouwen en meisjes. White Ribbon is aangesloten bij de jaarlijkse internationale campagne “Sixteen days of activism against gender-based violence”, die begint op 25 november, de internationale dag tegen geweld tegen vrouwen, en eindigt op 10 december, de internationale dag van de rechten van de mens.

…en sinds 2016 ook in Nederland!

In 2016 haalde Emancipator samen met minister Bussemaker de White Ribbon Campagne naar Nederland met de slogan “Geweld tegen vrouwen? Daar mag je nooit voor kiezen!”. Verscheidene bekende Nederlandse mannen hebben zich als ambassadeur aan de campagne verbonden. Die eerste Nederlandse campagne was een groot succes en heeft geresulteerd in een toegenomen maatschappelijk bewustzijn van de rol van mannen in het (seksueel) geweld tegen meisjes en vrouwen.

Sinds 2016 voeren we jaarlijks campagne. Sinds 2019 onder de vlag van het ‘Deltaplan voor het betrekken van jongens en mannen bij het voorkomen van geweld tegen vrouwen’. Lees er hier meer over.

Feiten en cijfers over geweld tegen vrouwen in Nederland

Veel mannen weten niet hoe wijdverspreid geweld tegen vrouwen in Nederland is, of willen het niet geloven. Dit moet veranderen. Geweld tegen vrouwen en meisjes is een gigantisch maatschappelijk probleem. Het komt overal voor – vrijwel zeker ook in jouw omgeving. Vaak gaat het niet om een incidentele klap, maar om herhaald, ernstig en opzettelijk geweld. Deze abstracte getallen gaan over echte vrouwen. De slachtoffers kom je dagelijks tegen: in de supermarkt, op kantoor of thuis op de bank naast je.
De cijfers zijn schrijnend: vijfenveertig procent van de vrouwen heeft na haar vijftiende te maken gehad met fysiek of seksueel geweld. In vijfentwintig procent van die gevallen is de dader de partner of ex-partner van het slachtoffer.

Twintig procent van de Nederlandse vrouwen is voor haar vijftiende slachtoffer geweest van seksueel geweld.

Tien procent van de Nederlandse vrouwen heeft een verkrachting meegemaakt.

Eenenvijftig procent van de vrouwen in Nederland heeft het afgelopen jaar situaties of omgevingen vermeden uit angst voor fysiek of seksueel geweld.

En: negen van de tien plegers van fysiek en seksueel geweld zijn mannen.

Wat verstaan we onder geweld tegen vrouwen?

Het onderzoek waar we deze cijfers op baseren definieert geweld als iemand slaan of duwen, een voorwerp naar iemand gooien, aan haren trekken, iemand slaan met een vuist of hard voorwerp, iemand schoppen, in brand steken, proberen te doen stikken of wurgen, iemand steken met een hard voorwerp of wapen, schieten met een vuurwapen, of iemands hoofd tegen iets aan slaan. Onder seksueel geweld wordt verstaan verkrachting, poging tot verkrachting, dwingen tot deelname aan seksuele handelingen, of seksuele activiteiten onder bedreiging afdwingen.

De hier gepresenteerde cijfers zijn afkomstig uit de volgende onderzoeken naar geweld tegen vrouwen in de EU en in Nederland:

European Union Agency for Fundamental Rights (2014). Violence against women: an EU-wide survey. Luxemburg: Publications Office of the European Union. (pdf)

Renée Römkens, Tim de Jong en Hanna Harthoorn (2014). Geweld tegen vrouwen. Europese onderzoeksgegevens in de Nederlandse context. Amsterdam: Atria. (pdf)

In het handelingsperspectief van Emancipator vind je meer informatie over geweld en veiligheid.