Afstudeerders 2020 | Luka Scheunhage: Mannenemancipatie in de preventieve jeugdhulp

Mijn stageproject was een onderzoek naar de wisselwerking tussen het werk van Emancipator en de (preventieve) jeugdhulp. De grote vraag was of deze twee velden elkaar op een positieve manier zouden kunnen aanvullen en beïnvloeden. Voor dit project ben ik de literatuur ingedoken voor informatie over mannenemancipatie en jeugdhulp en wat eventuele raakvlakken zijn die de verbinding tussen de velden kunnen versterken. Daarnaast heb ik een aantal telefonische consultaties gehouden en enquêtes uitgestuurd naar professionals in de (preventieve) jeugdhulp en wetenschappers die zich met jeugd bezighouden. Zo kon ik, naast theoretische informatie opdoen, ook een beeld vormen over de behoeftes en ideeën uit de praktijk. Het was een bijzondere tijd om stage te lopen, omdat ontmoetingen ‘in levende lijve’ even niet mochten. Ik heb enorm veel geleerd vanuit mijn eigen huis, achter mijn eigen bureau. Terwijl ik onder normale omstandigheden een meeting zou hebben gepland met experts die samen konden komen om hun ideeën en expertise te delen, is dit nu allemaal per telefoon of per mail gegaan. Heel anders, maar niet minder leuk.

Wat vooral uit mijn onderzoek naar voren kwam, was dat traditionele mannelijkheid en mannelijkheidscrises al langer een probleem vormen. En dat het een groter en ingewikkelder probleem vormt dan ik in eerste instantie vermoedde: in mijn onderzoek heb ik onder andere geleerd over geinstitutionaliseerde privileges. Ook werd mannelijkheid in de literatuur vanuit verschillende perspectieven benaderd, wat inhoudt dat er aandacht voor is, maar ook dat er sprake is van fragmentatie.

Daarom is het waardevol om te kijken naar verbinding met de preventieve jeugdhulp. Een goede implementatie van een duidelijke aanpak om kinderen al vroeg te leren wat (mannen) emancipatie is. Hierbij ligt een grote nadruk op goede educatie. Maar wat ook bijzonder was om te ontdekken, iets wat ik niet had verwacht, was de grote vraag naar educatie van professionals. Vanuit de praktijk klonk een duidelijke behoefte: onderwijs voor professionals in de praktijk over bewuste en onbewuste opvattingen van mannelijkheid, stereotypes en emancipatie. Hoe kunnen we professionals onderwijzen, zodat zij de juiste boodschap doorgeven aan kinderen?

Ook ik ben ik me tijdens tijdens mijn stage meer bewust geworden van die onbewuste opvattingen. Voornamelijk het belang van bewustzijn over onbewuste perspectieven als je met kinderen werkt. Deze opvattingen worden door de directe omgeving en de maatschappij als geheel, al vroeg aangeleerd. Dit vormt kinderen en hun blik op gender, mannelijkheid en stereotypes. Door dit al vroeg af te leren (of: niet aan te leren), kunnen kinderen andere perspectieven vormen en kan de aaneenschakeling van stereotypes worden verbroken. Op deze manier wordt de institutionalisatie van privileges en traditionele mannelijkheid niet verder doorgevoerd, en hebben we zelfs een kans op herstructurering! Ik ben blij dat ik mijn onderzoek bij Emancipator heb kunnen doen, met behulp van mijn begeleider, Patrick Engels. Het was een fijne samenwerking, ondanks de afstand. Ik wens Emancipator veel succes toe met de volgende projecten! 💙💜💖